Ez da lelo txarra, bizi eta “vivir” arteko berba hibridoa. Mikel Cresporen koadrillaren leloa da, Txema Crespo aitak eskuineko besoan tatuatuta daukana semea hil eta geroztik. Tatuatuta buruan eta bihotzean ere, eta ona izango litzateke jende guztiak horrela izango bagenu, bizitzen ez ahazteko. Ez soilik planeta honetatik batera eta bestera ibiltzea, baizik eta bizitzea letra guztiekin.

Pasa den ostiralean dokumentalaren lehenengo emanaldian egon nintzen Aretxabaletan, Juxe Zuazua, Lide Crespo eta Txemarekin batera, Egillorkoak. Solasaldia egiteko patxadaz egon ahal izan ginen, eta denbora aprobetxatu genuen. Puntu garrantzitsuak jorratu ahal izan genituen behintzat, ez naiz beti gelditzen sentsazio horrekin, baina lehengo egunean etxera pozik itzuli nintzen zentzu horretatik. Mendiko arriskuen aurrean zelan jokatu, guraso moduan? Juanjo San Sebastianek esaten duen moduan, bizitza ez da bakarrik geurea, hor daude geure amak, aitak, arrebak, bikotekideak,… Eta norberaren askatasuna ere hor dago, eta bizitzeko grina, ertzetaraino iristekoa, mugak non dauden ikusteko irrika. Gaztetasuna azken finean, ni behintzat gogoratzen naiz zer den gaztea izatea, oraindik ere pasioak hartzen nau tarteka eta bizirik sentitzearen bizipena eder-ederra da, ezta? Txemak Mikel Laboaren txoriaren sinboloa ekarri zuen Arkupe aretora, Juxerekin konpartitzen duen hausnarketa gakoa da: Hegoak ebaki, askatasuna mugatu, babes handiagoa eman… Bai, baina Mikel izateari laga izango lioke.

Beste puntu gako bat, Felipe Uriarteren esaldia: “Menditik bizirik ez itzultzea porrota da”. Entzuten dudan bakoitzean proiekzioetan, Juxe eta Txemataz gogoratzen naiz, eta Arantxa eta Pellotaz. Nire interpretazioz, Felipek esan nahi duena da mendiko heriotza hauetan berak ez duela epikarik edo gloriarik ikusten. Beste pertsona batzuei ere entzun izan diet. Kontua da porrota ere ez dela, nire ustez. Eta Txema horretaz kexatu zen aurreko barikuan, naturaltasun osoz. Horrela izan zen solasaldi osoa, jario naturalarekin joan ginen gai batetik bestera. Publikotik ez ziren animatu parte hartzen, baina egia esan merezi izan zuen Mikelen familia arretaz entzutea. Aurkezleak horixe baloratu zuen, testigantza honek beste pertsona batzuei lagundu diezaiokeena.

Egillor baserrian egin genuen grabazioa bera hunkigarria izan zen,aurretik Juxe eta Txema ezagutu nituenetik  jada nabaritu nuen jario zintzo hori. Eskuzabaltasun hori, protagonista guztiengan topatu dudana. Esker ona besterik ez daukat eurekin, eta kasu honetan Izaskun Andonegirekin, Aretxabaletarako bidean ipini ninduena. Aurreko barikuan Izaskun ezin izan zen egon, baina oso presente izan genuen. Ez da harritzekoa dokumentalak Aretxabaletan piztu duen jakinmina, Mikelen omenaldia den aldetik. Otsailean zehar ostiralero emango dute, eta sarrera guztiak agortu ziren hasi baino lehen ere. Beste pare bat emanaldi programatuko dituzte dirudienez. Eskoriatzan ere bide horretatik goaz, bi larunbatetan eskaini eta hirugarren bat antolatu behar izan dute. Bejondeigula!

Aurtengo Mikelen Eguna, ekainean, ez dakigu zelakoa izango den. 2018 edo 2019an bezala ziur aski ez, baina espero dezagun ezta 2020ko hutsunea bezain hutsa ere.