You are browsing the archive for Antzerkian.

Adiorik Gabe (2)

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian, Literaturan, S(u/a)minetik bakera, Zineman

Adiorik GabePasa den larunbatean, apirilaren 6an, Principal Antzokian aurkeztu zuten “Adiorik Gabe” ekimenaren laugarren ekitaldia. Inesa Ariztimuñok koordinatuta. Hain zuzen ere, DSS 2016ko hiriburutza kulturalaren haritik beste 3 ekitaldien jarraipena emanda. Gaur zortzi egindakoan, hiru izan ziren gogoratutako pertsonak: Jose Maria Elizegi “Mayi”, 1976an Donostian ETAk eraildakoa. Aiert Beobidek zuzendutako dantza saioa eskaini zioten. Gladys del Estal, bestela, Guardia Zibilak erail zuen 1979an Tuteran. Haren omenez, Koldo Almandozek zuzenduriko film laburra ikus-entzun genuen. Francisco Arratibel, azkenik, ETAk hil zuen Tolosako inauterietan 1997an. Juantxo Zeberiok zuzendu zuen haren omenezko pieza musikala. Mireia Galarza eta Isidoro Fernandez izan ziren haria josten batetik bestera ibili ziren aktoreak. Ekitaldi ederra, seme-alabekin konpartitzeko une hunkigarria.

Honekin oso lotuta, bereziki merezi duen testua publikatu zuen Pili Zabalak pasa den astean ere egunkarietan: “Sendabideak gure zauri kolektiboentzat”. Amu moduan lagatzen dizuet esaldi hau: “Indarkeriak kalte gehien egindako bost udalerrietan (Errenteria-Orereta, Arrasate-Mondragón, Elgoibar, Andoain eta Lasarte-Oria) akordioetara iritsi badira, Eusko Legebiltzarrean zergatik ez?”. Mikroan ahal da, baina makroan ezin.

Makroan, bitartean, posiblea izan da poliziaren abusuen biktimak aitortzeko legea aurrera ateratzea, hala Nafarroan nola Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan ere. Istilu artean atera ere, epaibideetara eramateko mehatxuekin lubaki batetik. Azken finean, besteen existentzia ukatuta, besteen humanitatea eta zauriei bizkarra emanda. Diagnostikoa bera ere (poliziek eragindako torturak eta erailketak) ukatzen baduzu, hurrengo urratsa blokeatzen duzu, sendabidea alegia. Zarataren erdian, zorionez, Maria Jauregi eta Iñaki Garcia Arrizabalaga desmarkatu dira Twitterren. Eider Hurtado telebistan “360 Grados” saioan. Edo Edurne Portela “El País”-en (“La caricia y la bofetada”).

Twitterren ere, Aitor Merinok ahotsa altxatu du TVEri ausardia gehiago eskatuz. “El silencio de otros” dokumental saritua (Almudena Carracedo eta Robert Bahar) eskaini dute telebistan egun hauetan, baina “Asier eta biok” ezinbestekoak blokeatuta jarraitzen du. Besteen existentzia ukatuta.

Ukazio eta blokeo horiei buruz zerbait badaki Harkaitz Canok ere, “Fakirraren ahotsa” (Susa, 2018) eleberrian jasotakoa, Imanol Larzabalen bizitza errealaren minetatik abiatuta. Bernardo Atxagak ere blokeoa pairatu behar izan zuen bere garaian “Soinujolarearen semea” (Pamiela, 2003) liburu bikainarengatik, orain zinemara eramandakoa. 

Adiorik gabe, gero eta gutxiago geratzen da “Suminetik eta saminetik bakera”  Zarautzen aurkezteko.

“Errealitatea ezagutzeko, errealitatea kargutzeaz eta errealitatea kargatzeaz gain, errealitatearen kargu ere egin behar da”. Ignacio Ellacuria.

Beheko Larrainetik manifestu bat

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian, Bizi gara!

mirentirapuMaite Tirapu Goikoetxea aktoresa eta iruin-alaba da, eta “Beheko Larraine” izeneko antzerki konpainia abian ipini du Lekunberrin. (Bai, Gorka Urbizuren herrian).  “Atte hil aurretik” izenburu iradokitzailea duen antzezlana izan zen lehena: familiako sekretuak, hutsuneak, baserriko giroa, belaunaldiz belaunaldi transmititutako baloreak, ondare ideologikoa, … Duela pare bat urte biran ibili zirela irakurri dut, berandu.

Baina garaiz egon gaitezke bigarren proposamena ikus-entzuteko, “Manifestu bat”. Abenduan ekin dio ibilbideari Nafarroako Erresuman, “Keinu leihoak” zikloan, Irurtzunen eta Lesakan (bai, nire arbasoen herrian). Iaz. Pertsonaia bat, hiru ahots, herri ttipi batean. Bizitzaz eta heriotzaz. Obsesio batez. Kontraerranetaz. Gaizka Sarasolak idatziriko testu batean oinarrituta, Maite Tirapuk antzezturik. 

Aurten etorriko direnen zain geldituko gara ba. 

“Mila esker nire hiletarako gonbidapena onartzeagatik. Festa eder bat prestatu nahi nuen nire azkenerako, baina azkenean …”

Info+

Malta hirukoitza

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian, Dolua, S(u/a)minetik bakera

AntzokiaEuskarazko antzerkiak loraldi interesgarria bizi duela, zinemak bezala, ez dut uste asko esatea denik. Heriotza gizartean ikusgarri eta entzungarri ertz askotatik egiten saiatzen ari direla, antzerkian ere, hori bada errealitate bat. Hiru adibide erakargarri ekarri nahi dizuet, ea nik neuk harrapatzerik noiz edukiko dudan:

  1. Ze Onda antzerki taldeak “Heriotza bikoitza / Doble malta” estreinatu zuen duela 4 hilabete eskas, baina hiru antzezlanen artean ibilbiderik luzeena daukana da. Miren Gaztañaga eta Eneko Sagardoy aktore lanetan, “The Tibetan Book of Living and Dying” liburua oinarri moduan hartuta nolabait. Mandalara talde oriotarraren laguntzarekin, besteak beste.
  2. “Izar” bigarren proposamena da. Marie de Jongh antzeztaldeak egindakoa, Jokin Oregi eta konpainiak alegia. Itsas-izarrek daukaten metamorfosirako gaitasuna ikur moduan erabiltzen dute doluaren aurrean gizakiok dauzkagun aukerak plazaratzeko. Poesia hutsa.
  3. “Bizimiñak” hirugarrena eta azkena da (post honetan), biolentzia eta dolua uztartzen, euskal gatazkak lagatako minak eta zauriak. Pasa den ostiralean Azpeitian aurkeztu dute. Iradokizun hirukoitza oso kontuan hartzekoa da. Azken hau, gainera, gertu-gertu sumatu dugu.

Voilà!

“Bizikidetza erein…

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian, Literaturan, S(u/a)minetik bakera

nafarroako bake jardunaldiak… Begiratu bat artearen bidez.” Izenburu ezin erakargarriagoa dute Bakea, Bizikidetza eta Giza Eskubideei buruzko jardunaldiek, Nafarroako Gobernuak Baluarte Jauregian antolatutakoak martxoaren 23tik apirilaren 6a arte, 19:30etako ordutegian, Iruñean.

Agendan apuntatu ditut bi ekitaldi: martxoaren 30ean “La defensa de las víctimas y la paz desde la literatura” izango den mahai-ingurua. Gabriela Ybarra, Luis Garde eta Ion Arretxe aurreikusita zeuden parte hartzen, eta moderatzaile moduan Aingeru Epaltza. Heriotzak hala ere partaideetako bat harrapatu du egun hauetan, Ion Arretxe alegia, eta norbaitek ordezkatuko du ziur aski egun hartan.

Bigarren ekitaldia aspaldiko partez ikus-entzuteko gogoa neukan “Adiorik gabe” antzezlana da, Mireia Gabilondok eta Teresa Calok zuzendutakoa eta Donostiako Kultura Hiriburutzan iaz aurkeztutakoa. Apirilaren 1ean izango da eta espero dut joan ahal izatea. Kriston itxura ona daukate biek ala biek.

S(u/a)minetik bakera.

Oroimenaren alde

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian, S(u/a)minetik bakera, Zineman

memoryGaldetzen didatenean “Aulki Hutsak” eta gero ea beste proiekturen bat buruan dudan, oraintxe arte baiezkoa izan da erantzuna. Asmoa da ahalik eta gehien irakurtzea, ikustea, entzutea eta, lantzean behin, gune honetan idaztea. “Suminetik bakera” atalean irakurgai dituzue orain arte idatzitakoak, helburua da Euskal Herrian (eta akaso beste herrialde batzuetan ere) indarkeriak eragindako heriotzak, desagerpenak eta zauriak utzitako arrastoak aztertzea, arlo psikologikotik, doluaren ikuspegitik. Eta urruneko helmuga gidoi ona prestatzea zen ikus-entzunezko bilakatzeko, dokumental moduan. Izenburua eta dena bazeukan, kontaktu faltarik ez neukan, baina orain dela gutxi azkenean bertan behera utzi dut alimaleko egitasmo handizale hura.

Behar nuen argudioa Zarautzen jaso nuen lehengo egunean, “Gogora” institutuaren erakusketa ikus-entzun nuenean Munoa plazako karpan. Barruan, hiru gunetan bideo bana ikus-entzungai zegoen: gune batean ETAk eraildako pertsonen senideen testigantzekin, beste batean bestelako indarkeriek hildako jendearen  familiakoen bizipenekin, eta azken esparruan zarauztar jendearen parte hartzea jasotzen zuen bideoa. Herriz herri dabil egitasmo hau eta zinez gomendatzen dizuet hortik pasatzea. Neu seme-alabekin joan nintzen, uste dut gauza handirik ez zutela harrapatu, baina zeozer geldituz gero neu pozik. Hunkituta atera nintzen ni bestela, ondo prestatutako materiala da eta bihotzera iristen da. Gainera bi dokumental eskaintzen zituzten, baina horiek ez nituen ikusterik izan.

Laburbilduz: Ikus-entzunezko material handia eta ona dago jada, eta ez dut uste arlo honetan ezer berri aportatzerik dudanik. Beraz segituko dut orain arte bezala, irakurtzen, ikusten eta entzuten, eta zeuei proposamenak botatzen. Hurrengoak asteburu honetan bertan izango dira. Iruñean alde batetik “La mirada del otro” antzezlana, gaur eta bihar 20:00etan Nafarroako Antzerki Eskolan.

Eta bestea “Adiorik gabe” ikuskizuna, erdi antzerkia, erdi musika, erdi hitzaldia. Donostian Musikenean bihar 18:00etan, Europako Kultur Hiriburuan. Azken emanaldia abenduaren 18an izango da hala ere, ea hura harrapatzerik edukiko dudan.

Bakea!

Info+: Dokumentalak Euskal Herrian: EHko gatazka.

PD.- Bost urte dira Aieteko konferentziatik eta ETAren aldarrikapenetik.

 

 

 

Adiorik Gabe

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian, Dolua, S(u/a)minetik bakera

adiorikgabe90 minutu, lau atal, lau artista: Joxan Goikoetxea, Mireia Gabilondo, Teresa Calo eta Iñaki Salvador. 3 ekitaldi Antzoki Zaharrean uztailean, irailean eta azaroan. Donostiako 2016 kultura hiriburutzaren barruan.

Gune bat indarkeriek eragindako doluak jorratzeko oroimenetik, emozioetatik, bakean. Literatura,antzerkia eta musikatik. Hitzak eta hotsak oroibide.

In memoriam:

Mikel Zabalza Garate

Juan Manuel Gartzia Cordero

Garrido-Velasco familia

Eugenio Olaciregui Borda

Tomas Alba Irazusta

Enrique Casas Vila

Geronimo Vera Garcia

Aureliano Calvo Val

Santiago Oleaga Elejabarrieta

Francisco Javier Gomez Elosegui

Maria Jose Bravo del Valle

Angel Jesus Mota Iglesias

Info+: “Heriotzaz harago dagoen bizitza”.

Herdoildutako armadura

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian, Bizi gara!, Literaturan

 rustyarmor“The Knight in Rusty Armor”  Robert Fisherrek 1989an idatzitako eleberri ezaguna da, autoezagutza eta autolaguntzarako erabilitakoa ez bakarrik liburu moduan baizik eta antzerkiaren munduan ere. Hala umeentzat nola helduentzat pentsatutako erreferentziazko lan horietako bat.

Asteburu honetan antzerki talde txiki batek istorio honen egokitzapena egin du 3 probintzietako hiriburuan, tartean nire anaia Alberto aktoreen artean egon delarik . Antzerkiterapia denontzat, behar-beharrezkoa duguna zinez, umeek eta helduok. Erresilientzia bezalako balioak ikasteko eta irakasteko, orain dela 2 aste urteak egin dituen Aiorari, atzo urtebetetzea eduki duen Pellori eta 3 aste barru urteak egingo dituen Igorri.

Eta bai, noski, lehenik eta behin geuk helduok ondo ikasi beharrekoa…

Buzzin’ in my head: “Herdoilaren tristeziarekin batera…”

Egun berri bat

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian

 

egunberri1‘Eidabe’ haur eta gazteen aisialdirako kultura ekitaldiak antolatzen dituen elkartea da. Iaz aukera eduki genuen Lekeitioko Kale Antzerkiaren jaialdian euren ikuskizun bat ikusteko, eta pasa den hilabetean oso lan itxurosoa estreinatu ‘ei dabe’. Kartela ikusi besterik ez dago. Galder Perez nekaezinak idatzi eta zuzendutako antzezlan honetan umeei heriotza zer den azaldu nahi diete. Eta horixe da guraso askoren kezka eta nahia. Beraz zorionekoak geu. Oñatin egon dira pasa den domekan. Adi egongo gara hurrengoetarako.

Bitartean, konpainia honen wegbunean arrantzatutako esaldia uzten dizuet:

“Heriotza baloratzen ez duen kultura, ez du bizitza baloratzen”
(Poch Avellán)

“Maitasunaren ostean…

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian, Dolua

Maitasunaren-ostean-maitasuna_800x1132…maitasuna”. Ados Teatroa konpainiak  izenburu iradokitzaile horrekin antzezlana estreinatu du Errenteria-Oreretan pasa den igandean. Garbi Losadak zuzenduta,  Dora Salazar artista plastikoaren elkarlana da, Ane Gabarain, Dorleta Urretabizkaia eta Sara Cozar aktoreak dituena eta jatorrizko musika Javier Asín-ena.

Heriotzaz haratago doan maitasun istorio bat, euren hitzetan. Beste dolu istorio bat.

Itzala

%A %B %e%q, %Y in Antzerkian

ItzalaPasa diren irailaren 14an eta 15ean estreinatu zuen Kabia Teatro konpainiak Bilbon “Itzala” izeneko produkzioa. Testua Jokin Oregirena da, azken aldi honetan guztiz emankorra dabilen idazlea dena eta antzerkiaren arloan esperientzia dexente pilatzen ari dena. Aktoreak bi dira, Joseba Uribarri eta Florentino Badiola. ‘Nor’ pertsonaia nagusia da, eta ‘Itzala’ bere ondoan dagoena (=Herioa).

Oregik “Itzalarekin Solasa” (Joseba Sarrionandia) eta “Bagdadeko morroia” (Bernardo Atxaga) testuak erabili ditu abiapuntutzat antzezlana prestatzeko. Heriotzarekin hizketan, heriotzaz eta bizitzaz berbetan, eta horren haritik oso hausnarketa interesgarriak aurkezten dizkigute. “Pertsonaiaren tragedia ikuslearen begietan komedia bihurtu daiteke?” galdetzen digute.

Erantzunaren bila, hurrengo emanaldien zain.

Featuring WPMU Bloglist Widget by YD WordPress Developer

Skip to toolbar