Hiriburuan, Araba euskaldunean eta mugetan

%x %A in Aulki Hutsak, Mendian Hil Hirian Hil

sierra-de-elgeaDokumentala Rakel Navarroren ahotsarekin hasten da, offean: “Azken arnasa segundo erdi bat da…“. ‘Mendian hil’ lehenengo atal horretan, Juanjo San Sebastianek idatzitako testuak entzuten ditugu, Atxo Apellanizen heriotzaz eta bestez. ‘Hirian hil’ bigarren atala, modu gordinean, Santa Isabel hilerriaren irudiekin zabaltzen dugu. Apur bat aurrerago, etxearen kontzeptuari buruz, Karmele Jaioren hitzak jaso ditugu: “Etxeak ez dira lekuak, etxeak eraikin batetik bestera gurekin doazen atmosferak dira. Lokutora, alpinista eta idazlea, hiru gasteiztar. Eta kanposantu bat.

Gasteizen hil dira nire bizitzan zehar hiru pertsona garrantzitsu: Juan José, Héctor eta Luisi. Juan José B. bertan bizi eta hil zen, lekeitiarra zen eta berari esker txiki-txikitatik Lekeition udaldiak pasatu ditugu. Berari esker ere, neurri handi batean, euskalduna naiz. Héctor M. lankidea eta laguna zen, ezagutu dudan pertsonarik alaienetakoa. Gazte hil zen, eta arrasto irribarretsu handia laga dit. Oso eskertuta nago berari ere. Luisi M., azkenik, Luis M.-ren emaztea izan zen. Luis urteetan izan dut lankide Arrasaten, lagun mina eta mendilaguna da aspalditik.

Luisekin eta Franxorekin batera Galeusca mendi talde txikia osatzen dut. 20 ‘espedizio’ egin dugu orain arte azken 10 urte hauetan, eta hainbatetan mahaia konpartitu dugu. Aurreko asteazkenean, Dendarabako goiko aretoan egon dira dokumentala ikus-entzuten, beste 130 pertsonarekin batera. Eñaut Zubizarretak lagundu ninduen solasaldian, Aitor Elduaienek gidatuta Mendi Tourraren barruan. Gorka Etxabe ere ondoan izan genuen Arteman-dik, hiriburuarekin oso lotutako pertsona. Beste zortzimilako bat izan da Bittorixakoa.

Gaur, bestela, Aramaixo bisitatu dut. Eider Ballinak lagundu nau solasaldian (hau bai profeta bere herrian!), Ana Martiarena aurkezle lanetan. Gantzaga auzotik gora, badago leize ezagun eta ezkutu bat: Santikurtz koba. Lekuak inspiratu zuen mendiko beste hirukote bat, Izaskun A. eta Jone L.-rekin batera eratzen dudana. Izaskunekin eta txakurrekin orain dela gutxi Orixolen mendi buelta ederra eman nuen, elur artean. Igande honetan, hala ere, ezin izan da egon proiekzioan. Aita Mari itsasontzian dago. Mediterraneo itsasoan, jende desesperatuaren erreskate lanetan. (Lagun batez harro baldin bazaude, hoberena esatea da).

Arabako mugetara itzulita, hainbatetan zapaldutako Elgeako gailurrak eta haizerrotak ditugu aurrean: Aumategi, Mugarriluze, Elgeamendi, Urdingain… Baita Jarindo ere. Leintz Gatzaga eta Eskoriatza. Paraje hauek gogora ekartzen dizkidate etxean edo ospitalean hildako pazienteak: Maximo, Jesus, Josefa, Rosa, Esperanza… Baserritarrak edo kaletarrak. Aspalditik nabil Debagoieneko bazter hauetan lanean, baina Zaldibar antzokia ez nuen ezagutu barrutik aurreko asteburua arte. Eskoriatzan eman genuen 2014an “Aulki Hutsak”, Ibarraundi museo ederrean. Mari Carmen Arrieta izan zen orduan anfitrioia, eta orain berriz ere izan da. Josu Txintxurreta ere lagun izan nuen, Arteman-eko magoetako bat. Trilogiako hiruretan ondoan izan dudan bidelaguna.

Gasteiz-Aramaio-Eskoriatza-Aretxabaleta. Ostiral honetan dokuaren hirugarren emanaldian izan naiz, Andoni Ormazabalekin batera eta Ainhoa Caberok aurkeztuta. Andoni 2001etik dabil lanean Aretxabaletan ‘Ekin’ fisioterapia zentroan. Urte hartan hasi nintzen ni ere Arrasateko ospitalean lanean. Gizon honekin dudan konexio maila ez nuke sartuko gertakari paranormalen barruan, norma-normaletan baizik: Ederra izan zen proiektua azaltzeko hartu genuen tartea, grabazioa bera Sandailiko balkoian eta orain aurkezpenak. Plazer hutsa. Borobiltzeko, Jone L. lagun santikurztarra ere hurbildu zen Arkupeko zinema aretora, baita beste jende kuttun bat ere.

 

 

Leave a reply

电子邮件地址不会被公开。 必填项已用*标注

Featuring WPMU Bloglist Widget by YD WordPress Developer

跳至工具栏