Bi urte baino gehiago hau bezalako elkarrizketa baten atzetik neramala esaten badut, ez da inolako exajeraziorik. Eta atzoko egunkarian topatu dut perla hau, goitik behera irakurtzeak merezi duena. Jeannette Ruiz Goikotxeta psikologo klinikoak esandako hitzen bila ibili naiz denbora honetan guztian eta pozten naiz azkenean aurkitu izana. Artikuluak dioenez, “trauma bat pasatu duen jendearekin egiten du lan, edozein dela ere haren jatorria. Baina ‘kasualitatez’ hasi zen torturatuekin lanean.”

Hemen elkarrizketa mamitsu honetatik ateratako urrea:

– Beldur eta amorru sentimenduek erabilgarritasun bat dute bizitzan. Zezen bat agertzen bada, korrika alde egiteko balio dizu beldurrak. Erasotzen badizute, defendatzeko balio dizu amorruak. Baina inkomunikazio egoera batean, edo bortxaketa batean, beldurrak ez dizu balio, ezin duzulako alde egin. Amorruak ere ez, ezin duzulako defendatu zeure burua. Hor zirkuitulabur bat gertatzen da, blokeo gisako bat.

– Zuk baldin baduzu dimentsio jakin bateko malguki bat, bi aldeetatik tira eginez gero, forma aldatuko zaio. Askatzean, malgukia lehengo egoerara itzuliko da. Ez da izango zehazki lehen zena, baina, gutxi gorabehera, lehengo egoerara itzultzen da. Erresilientzia hori da: denbora batekin, eta abilezia batzuk garatuta, malguki hori bere egoerara itzul dadin lortzea.

– Biktima kontzeptua gehiegi erabili da gure kulturan. Dena biktimizatzen da, eta jendeak biktima jarrera du; hau da, pentsatzea gertatu zaidana beste norbaitek egiten duen edo egin duenagatik dela. Beraz, nik ezin dudala ezer egin. Biktima jarrera pasiboa da, ez aurre egitekoa.

– Tortura psikologikoa edo fisiko-psikologikoa da. Ondorioek, hori bai, zerikusi handiagoa izaten dute alde psikologikoarekin. Trauma osteko estresa, antsietatea eta depresioa izaten dira ondoriorik ohikoenak.

– Gehienek esaten dute nahikoa dutela aitortza publiko batekin. Estatuaren aitortza gertatzea garrantzitsua dela uste dut, baina ez da ezinbestekoa. Erresilientea den pertsona batentzat, gaia ondo landu duen batentzat, ez da ezinbestekoa.

– Ez baduzu barkatzen, segituko duzu amorru horrekin, eta preso izango zaituzte. Norberak egiten du barne prozesu hori. Kontzentrazio esparru batean egon eta urte batzuetara, bi judu elkartu dira. «Barkatu diezu naziei?». Eta besteak: «Ez, ez diet inoiz barkatuko». Lehenengoak: «Bada, preso zaituzte oraindik».